Człowiek roku 1927 – Romuald Jarmułowicz

Z wykształcenia był felczerem. W Częstochowie zasiadał w Radzie Miejskiej. W roku 1927 został wybrany prezydentem miasta Częstochowy.

Romuald Jarmułowicz urodził się 4 sierpnia 1877 r. w Bujnach (powiat piotrkowski), był synem Władysława i Franciszki z Bińczyków. W 1898 r. ukończył Szkołę Felczerów Cywilnych, uzyskując stopień starszego felczera w Warszawie. Początkowo pracował tam w Szpitalu Dziecięcym, a od 1898 r. w Szpitalu św. Ducha. W 1904 r. rozpoczął pracę w szpitalu Huty „Częstochowa” w Rakowie. Jako członek Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) uczestniczył w pracach komitetu dzielnicowego tejże partii w Rakowie. Podczas rozłamu w PPS (listopad 1906 r.) opowiedział się za PPS-Frakcją Rewolucyjną. W tym samym roku wyjechał do Aschabadu (Aszchabad) w Turkiestanie Zachodnim (Turkmenia), gdzie do 1908 r. był felczerem na Kolei Środkowo-Azjatyckiej.

Po powrocie do Częstochowy pracował w Szpitalu Kolei Herbsko-Kieleckiej. W latach 1914–1917 pracował w Szpitalu dla Chorych Wenerycznie. Jako przedstawiciel Polskiej Organizacji Narodowej, od września 1914 r. brał udział w akcji propagandowej i werbunkowej na rzecz Legionów Polskich. Do końca roku 1914 uczestniczył w odbudowie organizacji PPS-FR w Częstochowie i okolicach.

Od 1915 r. należał do Polskiej Organizacji Wojskowej. Trzy lata później został wybrany (z kurii VI, tzw. proletariackiej) do Rady Miejskiej. W związku z aresztowaniem Piłsudskiego - 28 lipca 1917 r. - na posiedzeniu Rady Miasta złożył pisemny protest, który był powodem burzliwej demonstracji antyniemieckiej i zamknięcia obrad. 15 lutego 1918 r. był - z ramienia PPS-FR - organizatorem odbywającej się na placu przed Jasną Górą manifestacji przeciw postanowieniom traktatu brzeskiego, przyznającego Chełmszczyznę Ukrainie. Wygłosił tam przemówienie, po którym został aresztowany przez Niemców. Skazano go na karę śmierci, lecz werdykt sądowy zmieniono w drodze łaski na dziesięć lat ciężkiego więzienia. Wyrok odbywał w twierdzy magdeburskiej, a następnie modlińskiej.

W końcu października 1918 r. Rada Miasta i Magistrat Częstochowy wystąpiły do Rady Regencyjnej o zwolnienie Jarmułowicza. 14 listopada 1918 r. powrócił on z twierdzy w Modlinie do Częstochowy. Wkrótce na posiedzeniu Częstochowskiej Rady Robotniczej został wybrany do jej Komitetu Wykonawczego oraz otrzymał rekomendację na nadburmistrza Częstochowy. Powołany na to stanowisko 25 listopada mimo sprzeciwu większości radnych, doprowadził do powiększenia składu Rady Miasta o 18 przedstawicieli partii robotniczych. Uruchomił roboty publiczne oraz spowodował, że robotnicy zostali objęci bezpłatną opieką lekarską. Zwalczał kontrabandę i spekulację. Po wyborach do Rady Miasta, które odbyły się 9 marca 1919 r., został zgłoszony przez radnych PPS jako kandydat na prezydenta miasta, jednakże w głosowaniu na to stanowisko przegrał z Aleksandrem Bandtkiem.

W maju 1919 r. rozpoczął pracę jako starszy felczer na oddziale chirurgicznym Szpitala Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie. W I połowie 1921 r. był sekretarzem Okręgowej Rady Klasowych Związków Zawodowych w Częstochowie. W dalszym ciągu działał w PPS jako członek egzekutywy Okręgowego Komitetu Robotniczego. Z ramienia partii współtworzył, a od 1920 r. kierował Robotniczym Wydziałem Wychowania Dziecka i Opieki nad Nim. W 1922 r. wybrany został na zastępcę senatora RP. 23 maja 1926 r., w Częstochowie, był współorganizatorem manifestacji popierającej politykę Piłsudskiego. Przemawiał na niej wraz z posłem ziemi częstochowskiej Kazimierzem Pużakiem. W połowie 1926 r. został ponownie wybrany do OKR PPS i spowodował, że częstochowska PPS zaczęła popierać politykę obozu pomajowego.

W 1927 r. został powołany do Senatu na miejsce Leona Misiołka, zmarłego senatora PPS z województwa kieleckiego. W tym samym roku z listy PPS został członkiem Rady Miasta i na posiedzeniu, które odbyło się 19 listopada 1927 r., głosami ugrupowań lewicowych, koła żydowskiego i Narodowej Partii Robotniczej-Lewicy, wybrano go na prezydenta Częstochowy. Funkcję tę sprawował do rozwiązania Rady Miasta w dniu 7 listopada 1930 r. Od 1933 r. należał do częstochowskiej organizacji Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, był członkiem zarządu miejskiego, a od roku 1934 wiceprzewodniczącym koła grodzkiego BBWR.

W czasie okupacji niemieckiej mieszkał w Warszawie. Zginął podczas powstania warszawskiego. Odznaczony był m.in.: Krzyżem Niepodległości (1931), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1930), Krzyżem Walecznych.

W małżeństwie z Franciszką z Gostomskich Jarmułowicz miał synów Radosława Mariana i Wacława.

Na fotografii Romuald Jarmułowicz stoi piąty od lewej